ORGELS in de Vlaamse Ardennen
Een ongekend maar boeiend patrimonium
De orgels van de voormalige kapel van Kerselare
Van Peteghem in de 18de eeuw en Anneessens in de 19de eeuw
In de huidige kapel van Kerselare bevindt zich geen pijporgel.
In de voormalige kapel die afbrandde was wel een orgel aanwezig: eerst een oud orgel uit de Pamelekerk en vanaf 1872 een nieuw orgel van Charles Anneessens.
Kerselare neemt in de 18de eeuw het orgel van Pamele over
In de 18de eeuw is er reeds sprake van een orgel dat uit de kerk van Pamele zou afkomstig zijn. Dit blijkt uit een briefwisseling die in de Pamelekerk bewaard is. In een brief van orgelbouwer Pieter Van Peteghem die dateert van 30 november 1776, vernemen we:
"Wij hebben in t'jaer 1772 met Den Heer Verstichelen Baliu tot Eenaeme mondelinghe sonder schrift acort aengegaen, ten eersten dat men de orgel van Paemele met een nieuw secret &.. in goeden staet mouste bringen ende stellen op kesselaer bergh, in de capelle ende de aude orghel van St. Jacops in Ghendt moeste stellen in de kercke tot Paemele…"
Uit: A(rchief) P(amele) nr. 68, brief van Pieter Van Peteghem, 30 november 1776.
Een nieuw orgel door Charles Anneessens in de 19de eeuw
In 1872 plaatst de orgelbouwer Charles Anneessens van Geraardsbergen een nieuw orgel in de kapel van Kerselare. Alleen al uit het front blijkt een stijlverandering bij Charles Anneessens. Bij zijn eerdere instrumenten zoals in Leupegem (1866) en Ouwegem (1867), voorzag hij zijn fronten van een meer traditioneel classicistisch ontwerp. Op de foto uit 1943 zien we een orgel met een vlak neogotisch front, waarbij de blokvorm herkenbaar is. Het front is vijfdelig en bestaat uit drie bredere spitsbogige velden met een labiumverloop in een omgekeerde V-vorm. We zien een breed middenveld en smallere zijvelden die op de hoek bekroond worden met pinakels. Tussen het middenveld en de zijvelden bevinden zich bijna onopvallend smallere recht afgesloten tussenvelden met slechts twee pijpen.
In 1961 brandt deze kapel af. Er wordt een nieuwe kapel gebouwd in 1966 die tot op vandaag geen pijporgel bezit.
Bronnen:
- Gedenkboek 750 jaar Pamelekerk Oudenaarde 1235 - 1985, Kerkraad O.-L.-Vrouw van Pamele, Oudenaarde, 1985, p.217
- werklijst van Charles Anneesens, in:
Godfroid (S.), Muziekinstrumentenbouw te Geraardsbergen van de 15de eeuw tot heden, Stedelijke Culturele raad Geraardsbergen, 1986, p.31
%2C_clich%C3%A9_B.jpg)
Het Charles Anneessensorgel van 1872 in de voormalige (afgebrande) kapel van Kerselare.
(foto KIK-IRPA, 1943)