ORGELS in de Vlaamse Ardennen

In de deelgemeenten van de voormalige fusiegemeente Zingem is zowel het 18de-eeuwse rococo vertegenwoordigd als de 19de-eeuwse romantiek.  Oorspronkelijk stonden in het gebied zelfs twee 18de-eeuwse Van Peteghems!

 

In de centrumkerk van Zingem werd in 1767 een tweedehands orgel geplaatst door Van Peteghem dat afkomstig was van de abdij van Beauprez (Grimminge). Dit instrument werd in de loop van de tijd aangepast, door o.a. toevoeging van een tweede klavier (onderpositief), en later ook door de toevoeging van een pedaal. Ondanks zijn verbouwingen bezit het nog steeds zijn oorspronkelijk historisch karakter, met oude perkamenten registeropschriften en zelfs kaarsenhouders die meteen de sfeer oproepen van een tijd waarin nog geen elektrische lichtvoorzieningen bestonden. Het instrument is een belangrijk getuige uit het verleden en krijgt momenteel een grondige herstelbeurt door orgelbouwer Hans Brink.

 

Enkele tientallen jaren daarvoor werd in 1741 ook in Ouwegem een orgel door Pieter Van Peteghem gebouwd.

In 1867 werd het oude Van Peteghemorgel echter verkocht aan de kerk van Outrijve (Avelgem), om in Ouwegem een nieuw ‘romantisch’ orgel van Charles Anneessens te kunnen plaatsen.  Hierdoor is een van de eerste Van Petegemorgels verdwenen uit deze streek.   
Het huidige instrument is (behalve de toevoeging van één register) nog in grotendeels originele staat en is daarmee een van de best bewaarde orgels van Charles Anneessens. Het orgel is echter momenteel niet meer bespeelbaar door een gebrek aan onderhoud. Het 126 jaar oudere orgel van Van Peteghem in Outrijve daarentegen is nog steeds bespeelbaar. Verkeerde keuze gemaakt?

 

Een echt groot symfonisch-romantisch orgel vinden we pas vanaf 1898 in Huise. Dit orgel, gebouwd door Pierre Schyven & Cie is een degelijk voorbeeld van de 19de-eeuwse orkestrale romantiek. Het is een orgel met een heel brede ‘fond’, al komt het qua klankbeeld en zicht niet volledig tot uiting in de grote kerk, doordat het in een zijnis van het hoogkoor opgebouwd staat. Een echte orgelkast heeft het instrument niet, wel een sobere omkisting, met enkele sierfrontpijpjes. Het pneumatisch systeem van het orgel is zeer solied, ordelijk en net aangelegd.