ORGELS in de Vlaamse Ardennen
Een ongekend maar boeiend patrimonium
Orgelbouwer:
Th. Delmotte et Fils. Facteurs d'orgues. Tournai
(naamplaatje op speeltafel)
Bouwjaar:
1908
Typering:
romantisch-symfonisch, met enkele kleine wijzigingen in de dispositie
Dankzij de inspelingsbrochure uit 1908 hebben we een beeld van de oorspronkelijke dispositie (zie hieronder). Doorheen de tijd werden enkele kleine wijzigingen uitgevoerd en kregen de Franse registernamen een Nederlandstalige versie.
De Gambe 8' verdween om plaats te maken voor een Sesquialter 2 st. onder invloed van de latere 'neobarok'-ideeën. De Clarinette 8' werd een Schalmei 4'.
Het orgel klinkt draagkrachtig en tegelijkertijd verfrissend en is van degelijke makelij.
Huidige toestand:
Bij bezoek in 2023:
Goed bewaard, lichte vervuiling binnenin het orgel
Stembeurt aangewezen
Opnieuw speelwaardig gemaakt n.a.v. orgelexcursie oktober 2023 (De Principaal) door orgelbouwer René Nijsse
Klaviatuur:
Tractuur:
Vrijstaande speeltafel met 2 manualen en pedaal
mechanisch
Dispositie:
Bij de inspeling in 1908:
Grand orgue / eerste klavier (56 toetsen)
Bourdon 16
Montre 8
Flûte harmonique 8
Gambe 8
Prestant 4
Fourniture 3 - 4 rg.
Récit expressif / tweede klavier (56 toetsen)
Salicional 8
Bourdon 8
Flûte écho 4
Octavin harmonique 2
Basson-Hautbois 8
Clarinette 8
Pédale séparée (transmissie, 30 toetsen)
Soubasse 16
Flute ouverte 8
Pédales de combinaisons
Tirasse grand-orgue
Tirasse récit
Accouplement des claviers
Expression à bascule du récit
Huidige dispositie (registerbenamingen volgens speeltafel):
Grand orgue / eerste klavier (56 toetsen)
Gedekt 16
Monter 8
Open fluit 8
Sesquialter 2 st.
Prestant 4
Vulwerk 2-3-4 st.
Récit expressif / tweede klavier (56 toetsen)
Principaal 8
Gedekt 8
Echo fluit 4
Oktaaf 2
Hobo 8
Schalmei 4
Pédale séparée (transmissie, 30 toetsen)
Gedektbas 16
Open fluit 8
Speelhulpen (voettredes)
P+I
P+II
(I+II)
Zweltrede II
Tremolo
Orgelkast:
Bij orgels uit deze periode (omstreeks 1900) zocht men vaak aansluiting bij de neogotische architectuur. Tegelijk wou men ruimte creëren voor de koorzangers, alsook voor het inwendige van het orgel. Het resulteerde regelmatig in een orgelkast in twee delen aan weerszijden van een vensterraam (bijv. Heurne, Wortegem, Walburgakerk Oudenaarde, ...).
Ook het orgelfront van Vurste is zo'n symmetrische tweedelige orgelkast geornamenteerd in sobere neogotiek en voorzien van vlakke velden. Het groot orgel bevindt zich in de linkerkast vanuit de kerk bezien, het récit bevindt zich in de rechterkast. Elke kast is opgebouwd in een blokvorm, voorzien van 2 vlakke pijpenvelden in de frontzijde waarbij de labia van de niet sprekende houten sierpijpen een tegenbeweging vormen met de neogotische spitsboog bovenaan elk pijpenveld. De onderkast is steeds versierd met briefpanelen, typerend voor de neogotiek.