

ORGELS in de Vlaamse Ardennen
Een ongekend maar boeiend patrimonium
Orgels in Horebeke
HOREBEKE, EEN KLEINE GEMEENTE MET DRIE ORGELS
Horebeke beschikt over twee 18de-eeuwse orgels, gebouwd door de bekende Gentse orgelbouwerfamilie Van Peteghem, en een degelijk 20ste-eeuws neobarokorgel van Vierdag (NL).
Het oudste orgel is dat van Pieter Van Peteghem in Sint-Kornelis-Horebeke. Dit orgel werd in 1782 aangekocht (en is dus ouder dan deze datum), afkomstig uit het opgeheven klooster van Elsegem. De windkast/windlade is nog origineel en bevat krantfragmenten uit 1777. Toch onderging het orgel enkele 'romantiserende' wijzigingen rond de eeuwwisseling van de 19de naar de 20ste eeuw. Het orgel bevat nog vrij veel Van Peteghemmateriaal. Het orgel is minimaal bespeelbaar wanneer iemand handmatig de balgen bedient. Met een beperkt budget (ca. 5000 euro) is dit orgel opnieuw normaal bespeelbaar.
Het jongere 'broertje' in Sint-Maria-Horebeke uit 1784 zou volgens het contract geïnspireerd zijn op het orgel van Sint-Kornelis-Horebeke. Toch zijn er duidelijke verschillen: het orgel van Sint-Kornelis-Horebeke heeft een ééndelige orgelkast, terwijl dat van Sint-Maria-Horebeke een tweedelige kast heeft. Dit instrument werd in de 19de eeuw aangepast in romantiserende zin, en in de 20ste eeuw drastisch omgebouwd naar romantisch concept. Hierbij is heel wat Van Peteghemmateriaal verloren gegaan. Het orgel is momenteel onbespeelbaar. In 2025 zou de restauratie van het orgel aanvatten.
Het enige orgel dat geen ombouw kende en nog zijn origineel klankbeeld heeft behouden, is het 20ste-eeuwse neobarokorgel in de protestantse kerk van Korsele. Dit is het enige orgel in Horebeke dat nog wekelijks bespeeld wordt. Ondanks het relatief kleine formaat, is dit in de streek veruit een van de meest kwalitatieve en degelijke instrumenten, bovendien met een bijzonder mooie klankkleur.
PUBLICATIE:
THEMANUMMER OVER ORGELLANDSCHAP IN HOREBEKE EN ZWALM
Al eeuwen speelt het orgel, ook wel ‘koning van de instrumenten’ genoemd, een belangrijke rol in de liturgie. Toch werd het niet altijd als begeleidingsinstrument van de zang gebruikt. Hoe werd het dan wel gebruikt? Hebben wij nog zulke instrumenten in ons dekenaat? Is er dan een verschil? Wat is de toestand van deze instrumenten?
Dit en zo veel meer lees je in de decembereditie 2013 van de Zwalmgalm, het boekje van de Heemkundekring Zwalm, voor slechts 3,5 euro! (30 pagina's)
Waar te verkrijgen?
- via de maker van deze website (contactformulier: zie onderaan deze webpagina)
- secretariaat van de Heemkundekring (Neerkouter 9, 9630 Zwalm) - tel. 055/49.73.04)




